Henryk Sławik - zapomniany bohater trzech narodów
Henryk Sławik, zapomniany przez historię, zasługuje na miano polskiego bohatera, który z narażeniem życia uratował tysiące polskich Żydów i uchodźców podczas niemieckiej okupacji.
130. rocznica urodzin i 80. rocznica śmierci Henryka Sławika - bohatera trzech narodów
Henryk Sławik, zapomniany przez historię, zasługuje na miano polskiego bohatera, który z narażeniem życia uratował tysiące polskich Żydów i uchodźców podczas niemieckiej okupacji.
Henryk Sławik, urodzony 15 lipca 1894 r. w Szerokiej, dzielnicy Jastrzębia-Zdroju, to postać, której heroizm zapisał się złotymi zgłoskami w historii Polski i świata. Dziennikarz, działacz socjalistyczny i powstaniec śląski. Sławik był również jednym z tych nielicznych ludzi, którzy w najtrudniejszych czasach potrafili zachować człowieczeństwo i niestrudzenie pomagać innym.
Po wybuchu II wojny światowej Sławik przedostał się na Węgry, gdzie z Józsefem Antallem, komisarzem rządowym ds. uchodźców, zorganizował pomoc dla polskich i żydowskich uchodźców. Jako prezes Komitetu Obywatelskiego do Spraw Opieki nad Polskimi Uchodźcami, Sławik uratował niemal 30 tysięcy osób, w tym około 5 tysięcy Żydów, którym wydawał fałszywe dokumenty tożsamości, zmieniając ich religię na katolicką. Jego działalność została doceniona pośmiertnie, a izraelski Instytut Yad Vashem uhonorował go tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata.
Niemniej jednak, heroizm Sławika nie ograniczał się tylko do wydawania dokumentów. Jego determinacja i odwaga przejawiały się również w osobistym poświęceniu. W lipcu 1944 r. został aresztowany przez Gestapo i poddany brutalnym przesłuchaniom. Mimo tortur, Sławik nie wydał swoich współpracowników i przyjaciół. Zginął 23 sierpnia 1944 r. w niemieckim obozie koncentracyjnym Mauthausen-Gusen, pozostając do końca wiernym swoim ideałom.
Po wojnie Henryk Sławik przez długi czas był zapomniany, jednak dzięki staraniom Cewiego Zimmermana, jego żydowskiego współpracownika oraz innych, jego bohaterstwo zostało w końcu docenione. W 1990 r. otrzymał tytuł Sprawiedliwego wśród Narodów Świata, a w 2010 r. Prezydent RP Lech Kaczyński odznaczył go Orderem Orła Białego.
Henryk Sławik, znany jako bohater trzech narodów – polskiego, węgierskiego i żydowskiego – razem z Józsefem Antallem został uhonorowany m.in. bliźniaczymi pomnikami w stolicach Polski i Węgier. Ławeczkę Sławika i Antalla w warszawskiej Dolinie Szwajcarskiej 8 listopada 2016 roku odsłonięto uroczyście z udziałem m.in. marszałka Sejmu Marka Kuchcińskiego. W odsłonięciu pomnika przy budapesztańskim placu Györgya Goldmanna nad Dunajem (26 czerwca 2017 r.) uczestniczyli Marszałek Sejmu oraz przewodniczący Zgromadzenia Narodowego Węgier László Kövér. „Patriotyzm, szlachetność, umiłowanie wolności, przekonanie, że każdy człowiek jest wartością ze względu na jego godność oraz odwaga, której niczym nigdy nie można zastąpić” – mówił wówczas Marek Kuchciński, opisując zasługi obu bohaterów.
W naszym mieście, w sołectwie Szeroka, znajduje się pomnik Henryka Sławika. Monument, odsłonięty w rocznicę jego urodzin, stoi nieopodal domu, w którym przyszedł na świat. Pomnik nieprzypadkowo ustawiono tak, by Sławik spoglądał w kierunku swojego rodzinnego domu. Symbolicznie podkreśliło to jego więź z miejscem, które ukształtowało jego charakter i wartości. Ten wzruszający gest przypomina wszystkim odwiedzającym o niezłomnej odwadze i niegasnącej miłości do ojczyzny tego wielkiego bohatera.
22 marca 2018 r. Sejm upamiętnił Henryka Sławika uchwałą przyjętą przez aklamację. Zajmuje on „szczególne miejsce w panteonie polskich bohaterów” – czytamy w dokumencie. Posłowie oddali Sławikowi cześć i wyrazili „najwyższe uznanie za bohaterstwo i poświęcenie w ratowaniu polskich uchodźców w czasie II wojny światowej”.
Dziś, pamiętając o Henryku Sławiku, przypominamy sobie o wartościach, które reprezentował: odwaga, poświęcenie, humanizm i niezłomność. Jego życie i działalność są inspiracją i przypomnieniem, że w najtrudniejszych chwilach historii ludzkości zawsze znajdą się jednostki gotowe poświęcić wszystko, aby ratować innych.
Niech postać Henryka Sławika pozostanie w naszej pamięci nie tylko podczas obchodów rocznicowych, ale każdego dnia, jako symbol niezłomnej odwagi i bezinteresownej pomocy drugiemu człowiekowi.
Źródła:
Isakiewicz E., Czerwony Ołówek. O Polaku, który ocalił tysiące Żydów, Warszawa 2003 r.
Łubczyk G., Polski Wallenberg. Rzecz o Henryku Sławiku, Warszawa 2003 r.
Łubczyk G., Henryk Sławik. Wielki zapomniany Bohater Trzech Narodów, Warszawa 2008 r.
Szejnert M., Czarny Ogród, Kraków 2007 r.
Mazur D., Henryk Sławik – społecznik, redaktor polityk i bohater, Biul. GHM. – 2010, nr 2, s. 7-9, il.
Przeczytaj pełny artykuł ze źródła:
Sprawdź podobne:
jesteś gościem
lub dodaj jako gość
Ciekawy temat? Rozpocznij dyskusję. Zostaw komentarz...
(2) 
